🚴 الان باید رکاب زد
دورههای تابستانی مدرسهٔ تردید برای نوجوانان
ادبیات یا تجربه زندگی
امیلی امرایی مترجم ادبیات نوجوانان و روزنامهنگار چند سالی است که تلاش میکند برای کودکان و نوجوانان کتابهایی را معرفی کند. او در چند سال اخیر با نشر هوپا ناشر تخصصی ادبیات کودک و نوجوان همکاری میکند. امیلی تلاش میکند در دورۀ مدرسۀ تردید همراه شما نوجوانان دوازده تا شانزده سال یک قدم جلوتر برود و نه داستان کوتاه همراه با یک داستان بلند را جمعخوانی کند.
داستانهای کوتاهی از دنیای ادبیات بزرگسالان که دریچهای هستند برای ورود به ادبیاتی که در سالهای آتی خواهید خواند. داستانهایی که نشانمان میدهند شاید گاهی ادبیات بتواند جوری عمل کند که گویی ما جای آن قهرمانها زندگی کردهایم. راههایی که قهرمانهای این داستانها رفتهاند شاید تجربه و توشهای باشد برای ادامهی زندگی و زیستن.
مدرسۀ تردید پیش از شروع این دوره که به صورت مجازی برگزار خواهد شد، در صورت تمایل شما، نسخهای از این ده داستان را به شما میرساند و هر بار دربارۀ یکی از این داستانها با هم حرف میزنیم و دنبال این جواب میگردیم که بالاخره ادبیات و داستان به چه کار ما میآید؟
در این دوره داستانهای کوتاهی از دنیای ادبیات بزرگسالان و یک داستان بلند از دنیای ادبیات نوجوانان را خواهیم خواند داستانهایی از ابراهیم گلستان، گلی ترقی، هوشنگ مرادی کرمانی، شرلی جکسون، آنتوان چخوف، ارنست همینگوی، ادگار آلن پو، گابریل گارسیا مارکز، سورینتینو، گیدوموپاسان و دیوید آلموند
در هر کدام از این داستانها قهرمانها در نقطهای از زندگی قرار میگیرند که باید کاری کنند، تصمیمی بگیرند یا به عقب برگردند، حالا میخواهیم ببینیم اگر ما جای این قهرمانها بودیم چه میکردیم؟
ادبیات کلاسیک فارسی
هدف کلی از برگزاری این دوره آشنایی دانشآموزان نوجوان با ادبیات کلاسیک فارسی است. بخشهایی از ادبیات کلاسیک فارسی در قالب کتابهای درسی آموزش و پرورش به دانشآموزان آموخته میشود اما به دو دلیل محدودیتهای گوناگون کتابهای درسی و هدفگذاری متناسب با آزمونهای گوناگون، ادبیات فارسی آنچنان که باید و شایسته است به دانشآموزان عرضه نمیشود. ازاینرو رویکرد این دوره این است که ادبیات فارسی با چشمانداز و شیوهای متفاوت با فضای رسمی مدارس به علاقهمندان معرفی شود. به دلیل گستردگی و ژرفای حوزه مطالعه، بر آثار شاعران و نویسندگانی تأکید میشود که یا آغازگر یا به اوج رسانندة جریانی در ادبیات فارسی بودهاند.
چهار جلسه نخست:
در چهار جلسه نخست، درباره شکلگیری ادبیات حماسی ایران پس از اسلام، فردوسی و وجوه شاخص شاهنامه سخن خواهیم گفت و داستانی از جملة داستانهای شاخص شاهنامه را خواهیم خواند.
شاهنامهخوانی
شاهنامه فردوسی متنی است که بیش از هزارسال است، مونس شبهای طولانی
و زمستانهای جانفرسای ایرانیان در گوشهوکنار این سرزمین بوده است.
عاشقان این سرگذشتنامۀ نیاکان ما، در این متن زندگی میکنند،
بر مرگ سیاوش و سهراب اشک میریزند
و به پهلوانیهای رخش و رستم و گیو و گودرز دل میبندند.
بر نیرنگهای افراسیاب خشم میگیرند و با ورجاوندان کیخسرو بر آسمان میشوند.
ما در این جلسات، ابتدا نگاهی به زندگانی فردوسی و اندیشههای او،
فراتر از قصهها و خیالها میاندازیم،
سپس یکی از داستانهای دلانگیز شاهنامه را با هم میخوانیم.
چهار جلسه دوم:
در چهار جلسه دوم به معرفی جریانهای کلی نثر فارسی خواهیم پرداخت و با نمونههای برجستة نثر کهن آشنا خواهیم شد و در کشاکش بین تاریخ و ادبیات، داستانهایی از تاریخ بیهقی را خواهیم خواند.
تاریخ بیهقی
تاریخ بیهقی متنی است که در خود، تاریخ و ادبیات را با هم درآمیخته است.
در اصل متنی تاریخی بوده است، اما بهگونهای نوشته شده است
که تاریخ را همچون قصه، تجسمی دلانگیز بخشیده است.
در این کتاب گرانقدر که از ارزشمندترین و الهام بخشترین میراثهای
نثر فارسی است، ما با سازوکارهای قدرت، دسیسهچینیها،
پروندهسازیها و خباثتها و شرارتهایی که درباریان و صاحبان قدرت
برای کسب مال و مقام میکردهاند آشنا میشویم.
به تالارها و طارمها و راههای نبهرۀ قصرهای غزنوی سرک میکشیم
و از سرگذشت بونصرها و سباشیها و عبدوس و حسنکها آگاه میشویم.
در این دوره، ابتدا مختصری دربارۀ بیهقی و کتاب او
و روش کار و جایگاهش سخن خواهیم گفت
و پس از آن یکی از داستانهای بسیار مشهور این کتاب را خواهیم خواند.
مدرس دوره: سعید رحیمی
من سعید رحیمی هستم.
افتخار دارم که دوستان را در دوره ( ادبیات کلاسیک ایران) همراهی کنم.
تحصیلاتم از کارشناسی تا دکتری در حوزه زبان و ادبیات فارسی بوده است
و دانشآموختۀ دکتری دانشگاه تربیت مدرس تهران هستم.
اکنون عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف در مرکز زبانها و زبانشناسی هستم.
همچنین ده سال است که عضو کمیته علمی ادبی کشوری هستم
و در دورههای تابستانه، نثر کهن، شعر کهن و شعر معاصر را ارائه دادهام.
سابقه تدریس در دبیرستانهای علامه حلی و فرزانگان را نیز دارم.
امیدوارم دورهای دلخواه و پربار را با هم بگذرانیم.
دوره فیلمخوانی
(آشنایی نوجوانان با نگاههای متفاوت نسبت به سینما، برای تشخیص فیلم خوب)
در دوره فیلمخوانی با خوانشهای گوناگون از فیلمهای سینمایی (روایی، زیباییشناسی، مفهومی) آشنا میشویم، به تماشای فیلمها مینشینیم، دربارۀ سینما با نگاههای متفاوت گفتگو میکنیم و سعی میکنیم به تجربههای کوچک سینمایی هم دست بزنیم.
مدرس دوره: مژده صالحی
دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات سینمایی در فرانسه
کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران
ده سال سابقه در آموزش ادبیات، نوشتن خلاق
و دورههای شناخت سینما به کودکان و نوجوانان
برنامه دوره
مدرس: مژده صالحی
خوانش روایی 1 - شخصیت
آشنایی با شناسنامۀ شخصیت، انواع شخصیت، ابعاد شخصیت، تحلیل شخصیتها در فیلم، تمرین شخصیتپردازی
خوانش روایی 2 - طرح
آشنایی با طرح کلاسیک (هرم فریتاگ)، تحلیل روایت کلاسیک در فیلم، تمرین نوشتن طرح
خوانش روایی 3 - طرح غیرخطی
ساختارشکنی در روایت، فلش بک، بازی با فرمهای روایی و زمان، تحلیل روایت غیرخطی در فیلم، تمرین نوشتن طرح غیرخطی
خوانش زیباییشناسی 1آشنایی با فیلمبرداری و دکوپاژ
آشنایی با فیلمبرداری در سینما و دکوپاژ تصویر، تحلیل ارتباط دکوپاژ با خوانش روایی فیلم، تمرین دکوپاژ بهوسیلۀ طراحی یا عکاسی
خوانش زیباییشناسی 2 - تدوین
نگاهی به پیدایش تدوین در تاریخ سینما، انواع تدوین(تداومی، موازی، متقاطع، استعاری، پرشی و...)، ارتباط تدوین با روایت، نمونۀ تمرین پیشنهاد تدوین برای یک فیلم کوتاه با روایت خطی(بهصورت پیشنهاد نوشتاری و در صورت توانایی نرمافزاری هنرجویان بهصورت عملی)
خوانش زیباییشناسی 3- میزآنسن
بررسی تمام عناصر بصری در قاب سینمایی (نسبت بازیگرها و حرکاتشان به لوکیشن، دکور، نور، رنگ، لباس) و تحلیل ارتباط این عناصر با عناصر روایی فیلم مانند طرح و شخصیت
خوانش مفهومی 1 - دلالتهای معنایی فیلم
نسبی بودن درک معنایی فیلم( با توجه به خاستگاه فرهنگی، طبقۀ اجتماعی و دغدغههای فردی)، فیلمهای تکبعدی، فیلمهای چندلایه، کارکرد ارتباطی فیلم به مخاطبان به عنوان یک مدیوم، تحلیل مفهومی فیلم، تمرین نوشتن یادداشت سینمایی
خوانش مفهومی 2 - سینما و ادبیات
ارتباط سینما و ادبیات، اقتباس و انواع آن ، تحلیل یک فیلم اقتباسی و مقایسه با منبع ادبی آن، تمرین نوشتن تحلیل یک فیلم اقتباسی با تمرکز بر پیوندهای سینما و ادبیات
باهمخوانی و گفتوگو درباره رمانهای نوجوان
دوره (باهمخوانی و گفتگو درباره رمانهای نوجوان )
دورهای هشت جلسهای است که به صورت آنلاین
در مدرسۀ تردید برگزار خواهد شد.
در این دوره نوجوانان از خلال همخوانی هفت کتاب داستانی،
مجالی مییابند درباره موضوعات مهم مطرح در این آثار گفتگو کنند.
مدرس: مریم محمدخانی
من مریم محمدخانی، متولد 1366 در تهران هستم.
پس از دریافت مدال طلای المپیاد ادبی،
رشتهی زبان و ادبیات فارسی را برای تحصیل برگزیدم
و تا دورهی کارشناسی ارشد در دانشگاه تهران ادامه دادم.
بیش از ده سال است که به طور مستمر
در زمینههای مختلف با محوریت ادبیات کودک و نوجوان
فعالیت دارم؛ فعالیتهایی چون مدیریت اجرایی و داوری
در نهاد لاکپشت پرنده، سردبیری پژوهشنامهی ادبیات کودک و نوجوان
و تدریس نگارش در مقطع متوسطهی اول.
از من تا به حال دو رمان و یک کتاب ناداستان،
هر سه با مخاطب نوجوان منتشر شده است.
من در حال حاضر دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه بریتیش کلمبیا
در رشتهی ادبیات کودک و نوجوان هستم.
معرفی کتابهای دوره
- عاشقانههای یونس در شکم ماهی (نویسنده: جشمید خانیان/ ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان)
سارا کنار مادر و پدر و برادرش در خرمشهر زندگی آرامی دارد. او عاشق موسیقی است و عاشق پیانویش “کوکو”. اما شروع جنگ زندگی او را تغییر میدهد، مخصوصا زمانی که سارا مجبور میشود بین نجات کوکو و نجات جان غریبههایی که در بیابان با آنها مواجه میشود یکی را انتخاب کند.
عاشقانههای یونس در شکم ماهی قصهی ساراست، قصهی عشق بزرگش، قصهی یونس که یک شب در بیابان پیدایش میشود، قصهی پشت سر گذاشتن و از دست دادن برای به دست آوردن. آیا در دل تاریکی جنگ میتوان چراغهای روشنی دید؟ عاشقانههای یونس در شکم ماهی از همینها حرف میزند.
- رودخانهی واژگون (هانا/ تومک) (نویسنده: ژان کلود مورلوا/ مترجم: نوید اعطار شرقی و زهره ناطقی/ انتشارات محراب قلم)
هر وقت رمان نوجوان جدیدی را باز میکنم و شروع به خواندن میکنم، منتظر جادو هستم. منتظر جادویی که مرا با خودش بکشد و به دنیای رمان ببرد. جادویی که نفسگیر باشد، نتوانم کتاب را زمین بگذارم و پیشبینی کنم که چه مسیری را طی میکند. همان فصل اول کتاب رودخانهی واژگون(تومک) چنان مرا درگیر کرد که نتوانستم زمینش بگذارم. انگار کنار تومک و هانا در آن مغازهی عجیب ایستاده بودم و دختر و پسر نوجوانی را تماشا میکردم که شبیه قهرمانان رمانهای دیگر نیستند.
من دوست دارم بقیه را هم شریک این جادو کنم، دوست دارم بهشان بگوییم میشود دنیا را اینطوری تماشا کرد، شبیه هانا و تومک و شبیه نویسندهی کتاب: ژان کلود مورلوا.
- یک دقیقه بعد از نیمه شب (سارا کروسان/ مترجم: کیوان عبیدی آشتیانی/ نشر افق)
- ماه خاموش (سارا کروسان/ مترجم: بیتا ابراهیمی/ نشر افق)
بله، این کتاب کتابی غمانگیز است. آخر کتابی که دربارهی خانوادهای از هم پاشیده است که پسرشان در خطر اعدام است چطور میتواند غمانگیز نباشد؟ جو پسر نوجوانی است که قرار است برادرش اد به زودی اعدام شود. جو میتواند او را نجات دهد؟
سارا کروسان برای روایت این غم از شعر استفاده میکند، از شعر آزاد. او از لحظههایی میگوید که جو برای نجات جان برادرش تلاش میکند، از لحظههای دوری در گذشته، از اندوهها، و از امیدی که گهگاه سر میکشد. از این کتاب دو ترجمه در بازار کتاب ایران موجود است که یکی را نشر افق با عنوان یک دقیقه بعد از نیمه شب و یکی را نشر هوپا با عنوان ماه خاموش منتشر کرده است.
- لبخندها (نویسنده و تصویرگر: رینا تلگمایر/ مترجم: هدا نژادحسینیان/ ناشر: اطراف)
اگر خواندن رمان گرافیکی را دوست دارید از خواندن این کتاب خوشتان خواهد آمد! لبخندها قصهی کودکی خود نویسنده است، قصهای که از شکستن یک دندان شروع میشود. شاید فکر کنید شکستن دندان اتفاق خیلی مهمی نیست، اما اگر این کتاب را ورق بزنید میبینید که دندان چطور زندگی ریتا را تحتتاثیر قرار میدهد و چطور بهانه میشود برای گفتن از چیزهای دیگر.
- کتاب کوچک برای داستاننویسی (فریدون عموزاده خلیلی/ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان)
من از این کتاب خوشم میآید چون نویسندهاش شوخ است! جوری نوشته شده که انگار فریدون عموزاده خلیلی روبهروی ما نشسته و میخواهد کمک کند قدم به قدم به نوشتن نزدیک شویم. و میدانید چیست؟ این کتاب واقعا کمک میکند راههای تازهای برای نوشتن پیدا کنیم! کتاب کوچک برای داستاننویسی یکجورهایی کتاب بزرگی است. مهمترین چیزها را ساده و کامل اما فشرده برایمان میگوید. از پیدا کردنِ سوژه تا پایانبندی، از سیر تا پیازِ نوشتن!
برنامه دوره
مدرس: مریم محمدخانی
آشنایی با رمان نوجوان
چیستی رمان نوجوان/ مرز میان رمان کودک، نوجوان و بزرگسال/ باورهای متداول درباره رمان نوجوان/ آشنایی با تجربهی ادبی حاضران و شناخت آنها از نویسندگان و رمانهای نوجوان
ادبیات داستانی، رمان واقعگرا
با محوریت عاشقانههای یونس در شکم ماهی از جمشید خانیان و گفتوگو دربارهی جنگ و صلح
ادبیات داستانی، رمان فانتزی
با محوریت رودخانهی واژگون از ژان کلود مورلوا و گفتوگو دربارهی عشق، کشف و جستوجو
ادبیات داستانی، رمان-شعر
با محوریت یک دقیقه بعد از نیمه شب/ ماه خاموش از سارا کروسان و گفتوگو دربارهی عدالت اجتماعی
ادبیات غیرداستانی، رمان گرافیکی
با محوریت لبخندها از رینا تلگمایر و گفتوگو دربارهی بلوغ و تغییرات ظاهری
ادبیات غیرداستانی، آموزش خلاق
با محوریت کتاب کوچک برای داستاننویسی از فریدون عموزاده خلیلی و گفتوگو دربارهی نگارش خلاق و تمرین نوشتن
ارزیابی رمان نوجوان
با محوریت معرفی جوایز ادبیات نوجوان، گفتوگو دربارهی ارزیابی و نقد رمان نوجوان
جمعبندی دوره و تمرین نوشتن دربارهی رمان نوجوان
با محوریت نوشتن ریویو بر رمان نوجوان و ارزیابی از کل دوره
درخواست مشاوره
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این دوره درخواست مشاوره خود را ارسال کنید و یا با ما در تماس باشید.
درخواست مشاورهنظرات
1,800,000 تومان
ثبت نام دوره متوقف شده است
ثبت نام دوره متوقف شده است